Deel 26: etappe 13 Chongqing - Wuhan 640 km over de Yangtze river, 0710 - 0713

Op dinsdagavond aan boord, op woensdagochtend half acht vertrekken we uit Chongqing met het cruise schip "The Three Kingdoms" van de "Great Dragon" cruise-lijn, een boot voor ruim honderd passagiers. De boot is bijna helemaal vol, waarvan op ongeveer 15 na allemaal Chinese toeristen, een geheel verzorgde reis, inclusief drie excursies.
Tijdens de 640 km varen komen we door drie gorges die beginnen bij Baidicheng. In totaal is het 200 km. De eerste gorge is Qutang gorge- ca 8 km lang. Deze was vroeger het meest indrukwekkend en wild, de tweede is de Wuxia gorge en werd wel de meest romantische en lieflijke gorge genoemd en de derde was de meest gevaarlijke en langste gorge, de Xiling gorge. Aan het einde van deze Xiling gorge is de grote Three Gorges Dam gebouwd bij Sandouping, even westelijk van Yichang.
De drie gorges dam is een van de grootste in de wereld, 1983 meter breed en 185 meter hoog. Het water wordt over ca 650 km opgestuwd tot Chongqing in 2009 als de dam geheel klaar is. Men heeft ca een eeuw over de dam gesproken en de definitieve beslissing is door het people congres in Beijing genomen in 1988. Het belangrijkste argument voor de dam is steeds de vloedcontrole over de Yangtze geweest. Reeds vanaf de vroege Keizerrijken was de Yangtze heel belangrijk en werd de Yangtze delta vaak door overstromingen geteisterd waardoor er misoogsten plaatsvonden en regelmatig het begin van een hongersnoodjaar inluidde, hetgeen weer grote onrust in het hele land tot gevolg had.

Het weer is bewolkt en soms is er een miezerige motregen, later hardere regen. Dat geeft een speciale tint aan deze tocht: alles een beetjes grijs; nevelige, onheldere vergezichten. We begrijpen nu beter dan eerst al die Chinese tekeningen met bergen in de nevel. We zitten vaak op het voordek te kijken naar het water en de bergen in de mist. De gorges zijn mooi in de nevel. We denken aan de Verdon,waar het water ook de gorge in de berg heeft geslepen. Hier op de Yangtze zijn de wanden bij de drie bovengenoemde gorges ook heel steil; het geheel is echter vele malen groter. Een cruise schip kan er gewoon ruim door varen inclusief passeren van andere schepen en tegemoetkomende schepen geven geen enkel probleem. De gorges zijn ook veel langer. Tussen de gorges in blijft de Yangtze duidelijk door een berglandschap stromen. Vaak zie je de bergen achter elkaar wegrollen. Daar zijn wanden meestal niet zo steil, meer glooiend gaan de bergen over in het water. Het is daar een rivier die zich door dalen heeft heen gewerkt en niet zoals bij de Ardennenrivieren die door een soort hoogvlakte zich hebben in gevreten. En verder is het hier veel en veel breder, breder dan een rivier die wij in Europa kennen.

Veel miezer en regen dus, behalve twee van de drie keren dat wij een excursie hebben. De eerste dag maken we in Baidicheng een excursie naar een Confucius tempel. Wij zijn merkwaardig genoeg de enige twee die te voet gaan, de rest neemt allemaal de kabelbaan. Delegende die in stand gehoudenvwordt, is dat de legendarische Liu Bei in de tijd van de three Kingdoms hier stierf na een veldslag tegen het Wu Kingdom en dat op deze berg zijn geest verscheen.

De tweede dag varen we met een kleinere boot een zijrivier van de Yangtze op, de Sheng Nong rivier. We zien in de hier steile wanden spleten waarin als je goed kijkt oude lijkkisten in zitten. Ruim duizend jaar oud, van Bao stammen vertelt de gids. Men weet nog steeds niet hoe de toenmalige stammen in staat waren de kisten zo hoog in de rotsspleten te krijgen van de enorm steile wanden die de rivier hier heeft gemaakt.

Een eind de rivier op gevaren waarna we in nog weer kleinere houten boten overstappen: we maken mee hoe men traditioneel het vervoer in de prauwen deed en hoe de bemanning bij stroomversnellingen de boot aan touw van gevlochten bamboe over de rug voorttrok. Heel mooi om dit te ervaren. De boten hebben een prima structuur als vrachtschepen. De boot wordt bevolkt door vier man voor en twee man achter, één daarvan zit min of meer tegen de boegspriet. Hij peddelt zelf niet mee maar heeft de leiding bij de stroomversnellingen. Stroomopwaarts geeft hij als koploper aan hoe het schip door de stroom te trekken en bij stroom afwaarts zit hij voor met een ver voor de boot uitstekende lange peddel om het schip door de juiste obstakels en staande golven te sturen. Bij de stroomversnellingen is hij de kaptein en luistert de stuurman naar hem; bij kalmer water heeft de stuurman achterin de leiding. Verder zijn er op het voordek drie peddelaars, twee aan stuurboord en een aan bakboord. Zij staan in de boot en duwen de peddel naar voren; gooien hun lichaam tegen de peddel aan. Juist andersom als wij in EU gewendt zijn.

Op het achter kant van de boot de reeds eerder genoemde stuurman en nog een peddelaar die zijn peddel aan bakboord heeft.

Tussen voor en achterdek zitten wij,de passagiers in zeven of acht rijen van drie, als lading voor dit moment. We schatten de lengte van de boot op 12 tot 14 meter.

De scheepslieden hebben hun voeten beschermd met van een soort (hennep)touw gemaakte schoenen, met een dichte zool en vanuit de zool wordt deze aan de voeten vast gemaakt; een beetje zoals de friese doorloper aan de schoen wordt vast gemaakt.

Het geheel laat zien hoe men vroeger de schepen door de drie gorges omhoog werkte cq stroom afwaarts stuurde.

Door het Stuwdamproject staat het water al een stuk hoger dan vroeger: je ziet niet meer de overhangende kliffen. Het water heeft nog niet de hoogste stand, dat is pas in 2009: max nivo 175 boven zeespiegel. Nu is de water hoogte bij de dam 143,5 meter boven zeespiegel. We zien al lang de brede rand die het hogere niveau van de winter heeft gehad namelijk ca 150 meter boven zeeniveau. Het water staat ’s winters hoger in het begin van het voorjaar verlaagt men het niveau om daarna een buffer te hebben als er teveel water naar beneden komt afzetten.

Veel van de dorpjes die we zien zullen vanwege het stuwdamproject onder water komen te staan. Er worden al volop nieuwe huizen voor de bevolking gebouwd: flats tegen de bergen op. We varen verder door de Xiling gorge; het einde van de dag kondigt zich aan, na een korte regenbui ontstaan weer heel mooie wolken partijen in de dalen en tegen de bergen hier in de Xiling gorge.

Aan het einde van de tweede dag bereiken we bij het vallen van de avond de sluizen. De sluizen zijn in vijf stappen achter elkaar steeds gescheiden door een deur. De stappen zijn ongeveer 20 meter, de deuren sluiten de eerste 10 meter af de volgende tien meter is beton, De invaar diepte voor de schepen is dus 10 meter of minder.

Wij gingen met een nivo van 143,5 meter de sluis in en sloegen de eerste stap over. Stap twee was van 143,5 naar 125,0 boven de zeespiegel. En vervolgens waren stap drie, stap vier en stap vijf respectivelijk 105,0 meter, 87,5 meter en tot slot 68,5 meter boven de zeespiegel. Het peil van de beneden stroom was relatief hoog gezien het regenseizoen. In de winter wordt rekening gehouden met hoogste stand stuwmeer 175 vanaf 2009 en een waterstand in de benedenloop van 65 meter, een verval van 110 meter in vijf stappen.

Vrijdagmorgen bezoeken we het stuwdamcomplex: de dam, de spuisluizen en de sluizen. Van alles is een prachtig model gemaakt. De dam van 1983 meter breed staat als een rechte lijn dwars in de rivier en niet als een deel van en cirkel die tegen rotsen afsteund. Op het waarom krijgen we geen bevredigend antwoord. In het midden zijn de spuisluizen gelokaliseerd, 14 stuks, waar het water met grote kracht doorheen dendert. En aan weerskanten van de spuisluizen zien we de electriciteits generatoren - totaal 26 - goed voor een geïnstalleerd vermogen van 1,82 Gigawatt, ca 10 % van de electriciteits behoefte van China. Zoals gezegd de dam heeft als eerste motivatie vloed controle van de Yangzte het reservoir kan in het voorjaar 22 miljard kubieke meter water opvangen en daarmee de piek van een vloedgolf scheren.

Het tweeweg sluizensysteem in 5 stappen is door een granieten rots aan de zijkant van de dam gesneden. De sluizen liggen achter elkaar, de kamers zijn 280 meter lang en 34 meter breed. De diepgang van de schepen mag 5 meter zijn. Per stap gaan we ca 20 meter naar beneden.

Nadat we de sluizen zijn doorgevaren meren we af en gaan de volgende dag ’s morgens vroeg het stuwdam- en sluizencomplex bezoeken. Zeer indrukwekkend om het zo allemaal bij elkaar te zien:19 jaar werk zit er bijna op.

De boot gaat tot Yichang. Een "klein" stadje volgens de gids, van "slechts" vier miljoen mensen. Vandaar gaan we met een piekfijne snelbus naar Wuhan, 310 km nonstop. We rijden voortdurend in mist en regen. We zien dat het land bijna direct na Yichang ineens plat is, alles is bebouwd, veel rijstvelden, andere akkerbouw en groente velden en meertjes voor visvangst en voer de kweek van een soort lotus bloemen waarvan bladeren en de vrucht ook weer voor consumptie zijn. Regelmatig zien we weer de kabouw, rusten of ploegen.

In Wuhan gaan we over een heel grote brug over de Yangtze naar het busstation. Daardoor krijgen we vast een indruk van deze stad: weer heel groot en druk, acht miljoen mensen. Om bij het hotel te komen gaat de bustaxi weer helemaal terug de brug over, in het spitsuur. Daardoor is het toch nog 7 uur voordat we in het hotel zijn. Vanwege de regen nemen we een restaurant om de hoek en vermaken ons daarna in onze balzaal in het hotel die Peggy met korting van de zaak weer zo mooi voor ons geregeld heeft.